अब मोबाइल र अन्य इलेक्ट्रोनिक्स उपकरणमा दुईओटा चार्जिङ पोर्ट, छुट्टै चार्जर नचाहिने

दिल्ली । भारत सरकारले मोबाइल र लगाउन मिल्ने इलेक्ट्रोनिक उपकरणका लागि दुई चार्जिङ पोर्टहरू ल्याउने योजना बनाएको छ। यीमध्ये एउटा मोबाइल र ट्याब्लेटको लागि USB टाइप-सी चार्जर पोर्ट हुनेछ भने अर्को पहिरनयोग्य इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूको लागि चार्जर पोर्ट हुनेछ। यो योजना कार्यान्वयन भएपछि माेबाइल र अन्य इलेक्ट्रोनिक उपकरण चार्ज गर्न छुट्टै चार्जर चाहिँदैन । 

भारतीय गुणस्तर ब्यूरो (BIS) ले USB टाइप-सी चार्जिङ पोर्टको लागि गुणस्तर मापदण्ड जारी गरेको छ। उपभोक्ता मामिला सचिव रोहित कुमार सिंहले युएसबी टाइप-सी चार्जर लिन सरोकारवालाहरू सहमत भएको बताएका छन् । त्यसपछि मात्र बीआईएसले गुणस्तर मापदण्ड जारी गरेको हो । 

एकै समयमा घडीजस्ता लगाउन मिल्ले इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूको लागि सिंगल चार्जिङ पोर्टको अध्ययन भारतीय प्रविधि संस्थान (आईआईटी), कानपुरमा भइरहेको छ। आईआईटीको प्रतिवेदन प्राप्त भएपछि उपभोक्ता मामिला विभाग (बीआईएस)ले उत्पादक र सरोकारवालासँग छलफल गर्नेछ ।

देशमा दुई प्रकारका चार्जिङ पोर्टहरू मात्रै अनिवार्य गर्ने विषयमा सिंहले भने, 'हामीले सन् २०२४ को युरोपेली संघको समयसीमा पूरा गर्नुपर्छ।  मोबाइल र इलेक्ट्रोनिक्स उत्पादकहरूले विश्वव्यापी आपूर्ति गर्छन् । हामी हाम्रा उत्पादनहरू भारतमा मात्र बेच्दैनौं ।' 

नेपाली मिति अनुसार मंसिर १६ गते सरोकारवालासँगको बैठकमा साझा चार्जिङ पोर्टलाई चरणबद्ध रूपमा लागू गर्ने सहमति भएको थियो ।

टाइप-सी चार्जर किन चाहियो ? 

गत वर्ष नोभेम्बरमा ग्लास्गोमा भएको संयुक्त राष्ट्रसंघको जलवायु परिवर्तन सम्मेलन अर्थात् (COP 26)मा भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीले LIFE अर्थात् 'वातावरणको लागि जीवनशैली अवधारणा' घोषणा गरेका थिए । सरकारले विद्युतीय फोहोर कम गर्न निरन्तर काम गरिरहेको छ । सरकारले सन् २०३० सम्ममा जीडीपीको उत्सर्जन ४५ प्रतिशतले घटाउन चाहन्छ।

के हो ई-वेस्ट भनेको ? 

ई-वेस्ट वा इलेक्ट्रोनिक फोहोर ती विद्युतीय सामानहरू हुन्, जुन हामीले प्रयोग गरेपछि फ्याँक्छौं। जनसङ्ख्या बढेसँगै हाम्रा आवश्यकताहरू बढ्दै गएका छन् । घरका प्रत्येक सदस्यसँग व्यक्तिगत ग्याजेटहरू छन्। जसका कारण ई–वेस्ट बढ्दै गएको छ ।

यो नियम कुन देशले लागू गरेको छ ? 

युरोपेली संघमा सन् २०२४ देखि सबै इलेक्ट्रोनिक उपकरणहरूले एउटै चार्जर प्रयोग गर्ने सहमति भएको छ । २०२४ सम्ममा युरोपियन युनियनका सबै मोबाइल फोन, ट्याब्लेट र क्यामेराहरूमा USB टाइप-सी चार्जिङ पोर्टहरू बनाइनेछ ।

यस निर्णयबाट उपभोक्ताहरूले चार्जर खरिदमा प्रत्येक वर्ष २५ करोड युरो (२६७ मिलियन डलर) अर्थात् रू २० अर्ब ७५ करोडसम्म बचत गर्न सक्नेछन्। यस्तै चार्जर उपलब्ध भए करिब ११ हजार टन विद्युतीय फोहोर पनि घटाउन सकिनेछ ।

टाइप-सी चार्जर प्रयोग गर्ने चर्चित ब्रान्डहरू

Samsung, Xiaomi, Oppo, Vivo र Realme, Motorola ले टाइप-सी चार्जिङ पोर्ट भएका फोनहरूमा स्विच गरेका छन् । 

एप्पलले अर्को वर्ष टाइप-सी चार्जिङ पोर्ट ल्याउने 

एन्ड्रोइड इकोसिस्टम बिस्तारै USB टाइप-सी इकोसिस्टम तर्फ सर्दैछ। यी सबै नयाँ स्मार्टफोनहरूमा चार्जिङ र अन्य कनेक्टिभिटीका लागि दिइएको छ । एप्पलले अझै पनि आफ्ना उपकरणहरूलाई लाइटनिङ पोर्ट प्रदान गरिरहेको छ। कम्पनीले आईफोन १५ प्रो सिरिजमा USB टाइप-सी चार्जिङ पोर्ट ल्याउने योजना बनाएको छ।