सुरक्षा चिन्ताबाट छुटकारा

‘पहिले सानोभन्दा सानो समस्या पर्दा पनि टोलछिमेकका मानिस सहयोगका लागि तत्कालै उपस्थित हुन्थे,’ पाटन निवासी न्हुच्छेप्रसाद जोशीले भने, ‘बोलाउनुपर्दैन थियो, स्वतःस्फूर्त रूपमा उपस्थित हुन्थे ।’ करीब १ दशकअघिको आफ्नो अनुभव सुनाउँदै थिए उनी । तर, अहिले भने समय निकै परिवर्तन भइसकेको छ । नामै लिएर गुहार्दासमेत मानिस सहयोग गर्नबाट हच्किन्छन् । ‘फुर्सद पनि कहाँ छ र अर्काको कुरा सुन्ने,’ इमाडोल नयाँबस्तीका राजमान श्रेष्ठले निराश हुँदै भने, ‘अहिलेका मानिस स्वार्थी भइसकेका छन् ।’ वास्तवमै टोलभरका मानिस त के, पल्लो घरको परिवारमा कति सदस्य छन् भन्नेसमेत थाहा हुन्न आजका मानिसलाई । यस्तो परिस्थितिमा घरमै रहँदा पनि आफ्नो सुरक्षाको प्रत्याभूति हुन गाह्रो छ । यो निकै चिन्ताको विषय हो । तर, अब भने यस्तो चिन्ता लिनुपर्ने दिन सकिएको देखिन्छ । किनकि, प्रविधिमा आएको परिवर्तनले मानिसको अनुपस्थितिमा पनि घरको सुरक्षार्थ आवश्यक उपकरणको समेत विकास सम्भव भएको छ, जसले सजिलैसँग तपाईंको घर तथा परिवारका सदस्यलाई सुरक्षा प्रदान गर्दछ । घरपरिवारको सुरक्षार्थ विकसित केही नौला प्रविधिबारे यहाँ चर्चा गरिएको छ :


प्रेशर डोरम्याट

घरको प्रवेशद्वार तथा अन्य स्थानमा राखिएका डोरम्याटबाट विशेष अपेक्षा के नै गर्न सकिन्छ र ? तर, नौलो प्रविधिसहित निर्माण गरिएका डोरम्याटको विशेषता भने बेग्लै छ । साधारण म्याटझैं देखिने यी डोरम्याटमा कसैले कदम राखेमा यसले तपाईंलाई मोबाइलमार्फत सन्देश पठाई सजग बनाउँछ । अहिले यसलाई एक किसिमको स्मार्टम्याट पनि भन्न थालिएको छ । आफ्नो घरलाई अतिरिक्त सुरक्षित बनाउन चाहनेका लागि यो डोरम्याट अत्यन्त उपयोगी हुन सक्छ । साथै, घर लक गर्न भुल्ने बानी भएकाहरूलाई पनि यो सहयोगी हुने देखिन्छ ।
 
बार्किङ डग अलार्म

घरको भित्ता, झ्याल तथा ढोकामा प्रयोग गर्न सकिने यो एक प्रकारको अलार्म हो । यसलाई प्रविधिको संसारमा ‘इलेक्ट्रोनिक (विद्युतीय) वाच डग’को उपनामसमेत दिइएको छ । यदि कुनै अपरिचित वा नचाहेका व्यक्ति तपाईंको घरमा प्रवेश गर्ने प्रयास गर्छ भने यसको सेन्सरले यस त्यसबारे सजिलै चाल पाउँछ । र, यो अलार्मले कुनै डरलाग्दो कुकुरले भुकेको आवाज निकाल्न शुरू गर्छ । यसको आवाजमा अपनाइएको उत्कृष्ट प्रविधिका कारण यो आवाज सुन्दा साँच्चैको कुकुर भुकेको आभाष हुन्छ, जसले चोरलगायत अन्य अनावश्यक व्यक्तिमा एक प्रकारको डर उत्पन्न  हुन्छ र उनीहरू घरमा प्रवेश गर्न हच्किन्छन् । उपकरणको आवाज आफ्नो आवश्यकता तथा चाहनाअनुरूप निर्धारणसमेत गर्ने सुविधा यसमा उपलब्ध छ । यसले चौबीसै घण्टा तपाईंको घरलाई सुरक्षा प्रदान गर्न सक्छ ।
 
डोरफोन

यस फोनको सहायताबाट ढोका नखोलीकन नै तपाईंको घरबाहिर को आएको छ भन्ने जानकारी लिन सकिन्छ । साथै, यसमा उपलब्ध गरिएको क्यामेराको सहायताले घरबाहिरको गतिविधिबारे सहज रूपमा जानकारी प्राप्त गर्न सकिन्छ । यो उपकरणले घरभित्र रहने मोनिटरमा भिडियो तथा अडियोका साथ ढोकामा उपस्थित व्यक्ति आएको समय र मिति टिप्ने गर्दछ । तपाईं ढोका खोल्न चाहनुहुन्न भने घरभित्रैको स्पिकरको माध्यमबाट तिनलाई आफ्नो सन्देश दिन सक्नुहुन्छ ।
 
सीसीटीभी क्यामेरा

घर, अफिस, सडक तथा बजारमा समेत अहिले सीसीटीभीको व्यापक प्रयोग भइरहेको छ । अहिले घरको सुरक्षाका लागि यसको प्रयोगले निकै लोकप्रियतासमेत पाउँदै गएको छ । यसको माध्यमबाट हामी घरभित्र तथा बाहिर के हुँदै छ भन्ने जानकारी सहज रूपमा प्राप्त गर्न सक्छौं । साथै, तिनलाई रेकर्ड गर्ने सुविधासमेत यसमा उपलब्ध छ । यसको सहायताले घरको कुनै कुनामा बसी समग्र घरको अवस्थाबारे तपाईं सजिलै जानकारी लिन सक्नुहुन्छ । साथै, तपाईंको अनुपस्थितिमा घरमा कुनै घटना भएमा तिनलाई रेकर्डिङको माध्यमबाट कुनै पनि समयमा हेर्न तथा जानकारीसमेत लिन सक्नुहुन्छ । यसलाई तपाईं आफ्नो कम्प्युटर वा टीभीमा सजिलै जडान गर्न सक्नुहुन्छ ।

साइरनसहितका ताला

साधारणजस्तो देखिने यो तालामा साइरनको व्यवस्था गरिएको छ । कसैले ताला चलाउने, फुटाउने वा अनधिकृत रूपमा खोल्ने प्रयास गरेमा यसको अलार्म वा साइरन बेस्सरी बज्न थाल्छ । यो तालाले १ सय डेसिबलसम्मको आवाज निकाल्ने क्षमता राख्दछ, जसले गर्दा निकै टाढासम्म पनि यसको आवाज सुन्न सकिन्छ । यो तालाको बडी जिङ्क, स्टीललगायत धातुको प्रयोग गरी बनाइएको हुन्छ, जसका कारण यसलाई बिगार्न निकै कठिन पर्छ । यसको प्रयोग तपाईं घरको कुनै पनि ढोकामा गर्न सक्नुहुन्छ ।
 
नाइट भिजनसहितका वाईफाई क्यामेरा

घरमा भइरहेका गतिविधि रेकर्ड गर्ने क्यामेरा साधारण भइसकेको छ । यो नयाँ क्यामेराको माध्यमबाट तपाईं आफ्नो घर भन्दा हजारौं टाढा रहँदा समेत पनि घरसँगै प्रत्यक्ष जोडिएर रहन सक्नुहुन्छ । यसका लागि क्यामेरामा इण्टरनेटसँग सम्पर्क कायम गर्ने प्रविधिको प्रयोग गरिएको छ । वाईफाईको सहायताले तारविना नै इण्टरनेट माध्यमबाट यो तपाईंको फोनसँग समेत कनेक्ट हुन सक्छ । साथै, यसमा प्रयोग गरिएको नाइट भिजन क्यामेराको मद्दतले अँध्यारो अवस्थामा समेत सम्बन्धित ठाउँका गतिविधि स्पष्ट रूपमा हेर्न सकिन्छ ।

डोर ज्यामर

गोपनीयता रुचाउने मानिसका लागि यो निकै उपयुक्त उपकरण सावित हुन सक्छ । यसले घरमा अनावश्यक मानिसको प्रवेश हुनबाट छुटकारा दिन्छ । हाल यसलाई ‘पोर्टेबल’ उपकरणका रूपमा सार्वजनिक गरिएको छ, जसका कारण यसलाई सहजै आफ्नो साथमा लैजान तथा प्रयोग गर्न सकिन्छ । ढोकाको तल्लो भागमा यसको प्रयोग गर्न सकिन्छ । यसलाई लगाएपछि कसैले जतिसुकै प्रयास गर्दा पनि ढोका खोल्न कठिन हुन्छ । यसको कार्य अहिले साधारण रूपमा बजारमा उपलब्ध ‘डोर स्टपर’सँग मिल्दोजुल्दो छ । अधिकांश ढोकामा सजिलै फिट गर्न सकियोस् भनी यसको निर्माण गरिएको छ ।
 
साँचोरहित ढोका

यो प्रविधिले चोरहरूलाई समेत चकित पार्ने गरेको छ । साँचोरहित ढोका (कीलेश इण्ट्री) अहिले बजारका विशेष ताला तथा ढोका बेच्ने पसलहरूमा सजिलै पाउन सकिन्छ । आफ्नो ढोकामा यसको प्रयोग गर्न चाहने खरीदकर्तालाई यसका साथ विशेष ‘कोड’ उपलब्ध गराइन्छ भने यसै कोडको सहायताले मात्र ढोका खोल्न सकिन्छ । थप अतिरिक्त खर्च गर्ने क्षमता तथा चाहना भएका ग्राहकले अझ अत्याधुनिक प्रविधिसहितको ढोकासमेत खरीद गर्न सक्छन्, जुन तपाईंको फिङ्गर प्रिण्टको सहायताले मात्र खोल्न सकिन्छ ।